Ders-2: İtalyan Alfabesi ve İtalyanca Telaffuz Kuralları 2

İnternetten ücretsiz İtalyanca öğrenmek amacıyla oluşturduğumuz sitemizde derslerimize kaldığımız yerden devam ediyoruz. İtalyanca kursu niteliğinde olan derslerimizi takip ettiğinizde, İtalyanca-Türkçe çeviri, gramer, sözlük çalışması, konuşma pratikleri, kelimeler, cümleler ve şarkılar gibi dil eğitimi açısından önemli olan konuları öğrenebileceksiniz. Ayrıca kendi kendine İtalyanca öğrenmek kolay mı?, İtalyanca öğrenmeye nereden başlanmalı? ya da İtalyancayı nasıl öğrenebilirim? gibi sorularınıza yanıt bulabileceksiniz. İtalyanca kitap ve eğitim seti tadında hazırladığımız İtalyanca dersleri sitemize tekrar hoş geldiniz.

Dersin İçeriği

İtalyan Alfabesi (İtalyanca Alfabe) ve İtalyanca Telaffuz Kuralları derslerinin ikinci bölümünde, okunuş kuralları Türkçe’den farklı olan harf ve harf  gruplarının nasıl okundukları ile ilgili hususların öğrenilmesine devam edilmektedir. Bir önceki derste de belirtildiği üzere bu konuyu bitirdiğinizde İtalyanca yazılan kelimeleri doğru olarak okuyabilecek, konuşurken doğru bir biçimde seslendirmeye ve dinleme yaparken doğru bir şekilde anlamaya kapı açabileceksiniz.

Telaffuz Kuralları

G HARFİ

“G” harfinin okunuşunda da iki farklı durum bulunmaktadır:

“G” harfinden sonra, kalın sesliler olan, “a”, “o” veya “u” harflerinin gelmesi durumu:

Bu durumda telaffuz açısından “G” harfi aynı Türkçe’de olduğu gibi “G” sesini vermektedir. Yani

Ga-Ga olarak,

Go-Go olarak,

Gu-Gu olarak

okunmaktadır. Görüldüğü gibi okunuşlarda Türkçe’ye göre bir farklılık bulunmamaktadır. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Gatto	Gatto	Kedi
Gamba	Gamba	Bacak
Pagare	Pagare	Ödemek
Gonna	Gonna	Etek
Gorilla	Gorilla	Goril
Agosto	Agosto	Ağustos
Guida	Guida	Rehber
Guerra	Guerra	Savaş
Uguale	Uguale	Eşit

 

“G” harfinden sonra, ince sesliler olan, “e” veya “i” harflerinin gelmesi durumu:

Bu durumda telaffuz açısından “G” harfi “Ce” veya “Ci” sesi vermektedir. Yani

Ge-Ce olarak,

Gi-Ci olarak,

okunmaktadır. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Gelato	Celato	Dondurma
Gennaio	Cennaio	Ocak ayı
Leggere	Leccere	Okumak
Girare	Cirare	Dönmek, sapmak
Giraffa	Ciraffa	Zürafa
Pagina	Pacina	Sayfa

 

“G” harfinden sonra, inceltme ve kalınlaştırma harflerinin gelmesi durumu:

Daha önce “C” harfi için kullanımlarını gördüğümüz inceltme harfi olan “i” ile kalınlaştırma harfi olan “h” harfleri, “G” harfi için de kullanılmaktadır.

Hatırlanacağı gibi kelime içinde yer alan inceltme ve kalınlaştırma harfleri telaffuz edilmemekte, kelimelerin içerisindeki harflerin farklı bir biçimde seslendirilmesini sağlamaktaydı.

Yukarıdaki son iki tablodaki örneklere bakıldığında “G” harfi ile “Ga”, “Go”, “Gu”, “Ce” ve “Ci” seslerinin telaffuz edilebildiği görülmektedir.

Fakat İtalyanca’da sıklıkla kullanılan “Ca”, “Co”, “Cu”, “Ge” ve “Gi” seslerinin çıkartılması  bu şekliyle yapılamamaktadır.

Bu kapsamda, kalın seslileri inceltmek için “i” harfinden, ince seslileri kalınlaştırmak için “h” harfinden yararlanılarak istenilen seslerin çıkartılabilmesi sağlanabilmektedir. Bu şekliyle:

Gia – Ca olarak (Gia olarak değil),

Gio – Co olarak (Gio olarak değil),

Giu – Cu olarak (Giu olarak değil),

Ghe – Ge olarak (Ghe olarak değil),

Ghi – Gi olarak (Ghi olarak değil),

okunmaktadır. Aşağıdaki örneklere bakıldığında bu konu daha kolay bir şekilde anlaşılacaktır.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Giacca	Cakka	Ceket
Giallo	Callo	Sarı
Giocattolo	Cokattolo	Oyuncak
Fagiolo	Facolo	Fasulye
Giudice	Cudiçe	Hakim
Giungere	Cuncere	Ulaşmak
Ghepardo	Gepardo	Çita
Ghetto	Getto	Getto
Ghiotto	Giotto	Obur
Ghiaccio	Giaçço	Buz

Not: İtalyanca’da “i” harfi sadece “C” ve “G” harfleriyle birlikte inceltme harfi olarak kullanıldığında okunmaz. Onun dışındaki durumlarda aynı Türkçe’deki “i” sesini verecek şekilde okunur. “H” harfi ise İtalyanca’da kalınlaştırma harfinin dışında yaygın olarak kullanılmaz ve o kullanımlarında da yine seslendirilmez. Örneğin:

Ho una macchina – “Benim bir arabam var demektir” ve

“O una makkina” olarak seslendirilir.

 

S HARFİ

“S” harfi de telaffuz açısından “C” ve “G” harfleri gibi istisnai kullanımları olan bir harftir. Şimdi sırasıyla bunları ele alalım:

“S” harfinin sözcüğün başında olması ve ardından bir sesli harfin gelmesi durumu:

Bu durumda “S” harfi aynı Türkçe’de olduğu gibi “S” sesini vermektedir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Sabato	Sabato	Cumartesi
Sedici	Sediçi	On altı
Sincero	Sinçero	İçten, samimi
Sole	Sole	Güneş
Subito	Subito	Derhal, hemen

 

“S” harfini  “F”, “P“, “Q” ve “T” sessiz harflerinin izlemesi durumu:

Bu durumda da “S” harfi aynı Türkçe’de olduğu gibi “S” sesini vermektedir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Sfidare	Sfidare	Meydan okumak
Sporco	Sporko	Kirli
Squadra	Skuadra	Takım
Stella	Stella	Yıldız

 

“S” harfini  “B”, “D“, “G“, “L“, “M”, “N”, “R” ve “V” sessiz harflerinin izlemesi durumu:

Bu durumda “S” harfi “Z” sesini vermektedir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Sbollire	Zbollire	Sakinleşmek
Sdentato	Zdentato	Dişsiz
Sguardo	Zguardo	Bakış
Slitta	Zlitta	Kızak
Smeraldo	Zmeraldo	Zümrüt
Snello	Znello	İnce, zayıf
Sradicare	Zradikare	Yok etmek
Svenire	Zvenire	Bayılmak

 

“S” harfinin iki sesli harf arasında olması durumu:

Bu durumda da telaffuz açısından “S” harfi “Z” sesini vermektedir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Casa	Kaza	Ev
Esempio	Ezempio	Örnek
Frase	Fraze	Cümle
Asino	Azino	Eşek
Uso	Uzo	Kullanım

“S” harfinden sonra “C” harfinin gelmesi durumunda da okunuş farklılıkları oluşmaktadır. Bu farklılıklar birden fazla şekilde ortaya çıkabildiği için bu konuyu ayrı bir başlıkta ele almak daha uygun olacaktır.

SC HARF GRUBU

“SC” harf grubu da “C” ve “G” harfleri gibi ardından gelen sesli harfin kalın veya ince olmasına göre farklı şekilde telaffuz edilir. Ayrıca burada da inceltme ve kalınlaştırma harfleri kullanılarak ses değişimleri yapılmaktadır. Şimdi sırasıyla bunlar üzerinde duralım:

“SC” harf grubundan sonra, kalın sesliler olan, “a”, “o” veya “u” harflerinin gelmesi durumu:

Bu durumda telaffuz açısından “SC” harfleri “SK” olarak okunur. Yani

Sca-Ska olarak,

Sco-Sko olarak,

Scu-Sku olarak

okunmaktadır. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Scala	Skala	Merdiven
Scadere	Skadere	Süresi dolmak
Scopo	Skopo	Amaç
Sconto	Skonto	İndirim, iskonto
Scuola	Skuola	Okul
Scultore	Skulture	Heykeltraş

 

“SC” harf grubundan sonra, ince sesliler olan, “e” veya “i” harflerinin gelmesi durumu:

Bu durumda “SC” harfleri “Ş” olarak okunur. Yani

Sce – Şe olarak,

Sci – Şe olarak,

okunmaktadır. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Scendere	Şendere	İnmek
Ascensore	Aşensore	Asansör
Scivoloso	Şivolozo	Kaygan
Uscire	Uşire	Dışarı çıkmak

 

“SC” harf grubundan sonra, inceltme ve kalınlaştırma harflerinin gelmesi durumu:

“SC” harf grubu ile kalın sesliler olan “a”, “o” ve “u” harflerinin arasına inceltme harfi olan “i” harfinin gelmesi durumunda “ŞA”, “ŞO” ve “ŞU” sesleri üretilmektedir. Yani,

scia – şa olarak (skia olarak değil)

scio – şo olarak, (skio olarak değil)

sciu – şu olarak (skiu olarak değil)

okunmaktadır.

Eğer, “SC” harf grubu ile ince sesliler olan “e” ve “i” harflerinin arasına kalınlaştırma harfi olan “h” harfinin gelmesi durumunda “sk” sesi ortaya çıkmaktadır. Yani,

sche – ske olarak (şe olarak değil)

schi – ski olarak, (şi olarak değil)

okunmaktadır.

Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Sciacallo	Şakallo	Çakal
Sciopero	Şopero	Grev
Asciugamano	Aşugamano	Havlu
Schema	Skema	Şema
Schiaffo	Skiaffo	Tokat

 

GN HARF GRUBU

Sözcüklerin içerisinde yer alan ve birbirini izleyen “G” ve “N” harfleri “NY” olarak okunurlar. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Bologna	Bolonya	Bologna şehri
Insegnante	İnsenyante	Öğretmen
Spegnere	Spenyere	Söndürmek
Guadagno	Guadanyo	Kazanç

 

GL HARF GRUBU

“GL” harf grubundan sonra “a”, “e”, “o” ve “u” harflerinin gelmesi durumunda okunuşlar Türkçe’deki okunuşlara benzerdir. Sadece “GL” harflerinden sonra “i” sesli harfi geldiğinde sözcüklerin içerisindeki okunuşlar “LY” şeklini alır. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Famiglia	Familya	Aile
Sbaglio	Zbalyo	Hata
Figlio	Filyo	Erkek evlat
Tagliare	Talyare	Kesmek

 

Z HARFİ

İtalyanca’da “Z” harfi okunurken “TS” şeklinde seslendirilir. Ayrıca iki sesli harf arasında görülen çift “ZZ” harfleri de yine “TS” şeklinde seslendirilir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Speranza	Sperantsa	Umut
Zuppa	Tsuppa	Çorba
Prezioso	Pretsiozo	Değerli
Bellezza	Belletsa	Güzellik

 

Q HARFİ

“Q” harfi çoğunlukla “U” harfinden önce bulunur ve Türkçe’deki “K” sesi gibi seslendirilir. Aşağıdaki örnekleri inceleyelim.

KELİME	OKUNUŞU	ANLAMI
Quindici	Kuindiçi	On beş
Cinque	Çinkue	Beş
Questo	Kuesto	Bu
Quaderno	Kuaderno	Defter

 

İtalyanca telaffuz kuralları dersi burada tamamlanmış bulunmaktadır. İlk bakışta karışıkmış gibi görünse de tüm harflerin içerisinde sadece birkaç harfe ve bunların oluşturduğu az sayıdaki harf gruplarına yönelik istisnai okunuş kuralları mevcuttur. Başta da belirtildiği gibi bu iki ders iyi bir şekilde öğrenilip tekrar edilirse İtalyanca olarak yazılmış bulunan tüm sözcükler doğru bir şekilde okunabilir. Daha sonraki derslerde yapılacak olan İtalyanca-Türkçe sözlük çalışmalarının ve diğer alıştırma cümlelerinin içerisinde telaffuz kuralları tekrarlı bir şekilde ele alınacaktır.