Ders-11: İtalyanca İşaret Sıfatları & Buono ve Bello Sıfatları

Dersin İçeriği

Bu derste, özel kullanımları olan bazı sıfatlar üzerinde durulacaktır. Bunlardan ilki, sıklıkla karşılaşılan işaret sıfatlarıdır. Diğeri ise, yine sıfat olmakla birlikte diğer sıfatlara göre farklı kullanımları olan Buono (İyi) ve Bello (Güzel) sıfatlarıdır. Bu ders, bir bakıma bir önceki dersin devamı niteliğindedir. Dolayısıyla, Ders 10‘a bir kere daha göz atmanız yararınıza olacaktır. Telaffuz konusunda eksikliğiniz olduğunu düşünüyorsanız Ders-1 ve Ders-2‘yi yeniden gözden geçirin.

İtalyanca İşaret Sıfatları

İşaret sıfatları, önlerine geldikleri isimleri göstererek ya da işaret ederek niteleyen sıfatlardır. Örneğin “bu masa”, “şu kitap”, “bu ev” derken işaret sıfatlarından yararlanırız. Türkçe’de “bu, şu ve o” olmak üzere üç tür işaret sıfatı kullanılmaktadır. İtalyanca’da ise genel olarak iki türlü işaret sıfatı kullanımı bulunmaktadır. Bunlardan ilki, yakında bulunan isimleri niteleyen ve bizdeki “bu” anlamına gelen “Questo”, diğeri ise uzaktaki isimleri belirten ve bizdeki “şu veya o” anlamına gelen “Quello” dur.

Questo İşaret Sıfatı

Questo sıfatı, ardından gelen ismin cinsiyetine ve sayısına göre farklılık gösterir. Bu sıfatla kullanılan isimler önlerine aynı zamanda bir artikel almazlar. Aşağıdaki tabloda “Questo” sıfatının isimlere göre nasıl çekildiği gösterilmiştir.

“Questo” sıfatı ile ilgili yukarıda verilen kuralların ne şekilde uygulandığı aşağıdaki örneklerle açıklanmıştır:

Quello İşaret Sıfatı

“Quello” sıfatı da isimlerin cinsiyetine ve sayısına göre farklı şekillerde kullanılır. Erkek cinsiyetli tekil isimlerle kullanımı iki farklı şekildedir. Bu sıfat da önüne artikel almadan kullanılır ama “il” ve “lo” artikeli alan isimlere göre değişim gösterir. Aşağıdaki tabloda “Quello” sıfatının isimlere göre nasıl çekildiği gösterilmiştir.

Hatırlatma: Erkek cinsiyetli isimler “o” veya “e” harfi ile bitmekteydi. Bu isimler çoğul yapılırken son harfleri “i” harfi ile değiştiriliyordu. Yukarıda gördüğümüz gibi “questo” çoğul yapılırken yani “questi” olurken, ardındaki isimde çoğul yapılmıştır. Aynı durum dişi isimlerin çoğul yapma kuralları için de geçerlidir.

“Quello” işaret sıfatının isimlerle birlikte nasıl kullanıldığı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir:

İtalyanca Bello ve Buono Sıfatları

İtalyanca’da sıfatlar isimlerden sonra kullanılabildiği gibi isimlerden önce de kullanılabilirler. Normal şartlarda her iki durumda da sıfatlarda herhangi bir değişiklik olmaz. Örneğin “taze balık” derken “pesce fresco” ya da “fresco pesce” denilebilir.

“Bello” ve “Buono” sıfatlarının burada ayrı bir başlık altında ele alınmasının nedeni, bu iki sıfatın bir önceki paragrafta anlatılan genel kurala uymamasıdır. Daha açık bir ifadeyle, isimden önceki kullanımları ile isimden sonraki kullanımları aynı değildir.

Her iki sıfatın isimlerden sonra kullanımlarında diğer sıfatlardan bir farkı yoktur. Temel fark, bunların isimlerden önceki kullanımları ile ilgilidir. Hem “bello” hem de “buono” sıfatları günlük hayatta çok fazla kullanıldıkları için bu konunun öğrenilmesinde yarar bulunmaktadır. Aşağıda bu iki sıfatın kullanım özellikleri anlatılmaya çalışılmıştır.

Bello Sıfatı

“Bello” sıfatı güzel anlamına gelmektedir. Aşağıdaki tabloda bu sıfatın, isimlerin önünde bulunduğu durumlardaki kullanım özellikleri gösterilmiştir:

Tabloda gördüğünüz gibi “bello” sıfatı önünde artikelle kullanılmaktadır. Burada erkek karakterli tüm tekil isimlerde “il” artikleli, çoğul isimler için isse “i” artikeli bulunmaktadır. Dolayısıyla “lo” artikeli kullanılmamaktadır. Dişi cinsiyetli tekil isimler için yalnızca “la”, çoğul isimler için de “le” artikelleri kullanılmaktadır. Aşağıdaki tabloda, “bello” sıfatının kullanım örnekleri yer almaktadır.

Hatırlayacağınız gibi “bello” sıfatının isimlerden sonraki kullanımında, diğer sıfatlarda olduğu gibi herhangi bir değişiklik olamamaktadır. Örneğin “il libro bello”, “güzel kitap” anlamındayken, “l’albero bello” güzel ağaç demektir. Yani diğer erkek karakterli sıfatlarda olduğu gibi, sıfatın sonu “o” harfiyle bitmektedir.

Buono Sıfatı

“Buono” sıfatı Türkçe’de “iyi” anlamına gelmektedir. Bu sıfatın da isimlerden önceki kullanılışında istisnai durumlar bulunmaktadır. “Buono” sıfatının çekimleri belirtisiz artikellerle birlikte gösterilecektir. Eğer belirtisiz artikeller konusu ile ilgili eksikleriniz olduğunu düşünüyorsanız Ders-9′ u tekrar edebilirsiniz. Aşağıdaki tabloda “Buono” sıfatının kullanılış özellikleri özet halde verilmiştir:

Aşağıdaki tabloda “Buono” sıfatı ile ilgili örnek cümleler yer almaktadır.

Hatırlatma: Bir sonraki ders olan mülkiyet sıfatları dersinden sonra buraya kadar öğrenilen konularla ilgili cümle çalışmaları yapılacaktır. Böylelikle öğrenilen konular daha fazla akılda kalacak ve pekiştirilecektir.